วันเสาร์, 4 พฤษภาคม 2567

“ฟ้าทะลายโจร” กับการใช้รักษาโรคโควิด-19 (Covid-19) Ep.127

ฟ้าทะลายโจร” เป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่มีการใช้มานานมาก ตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งเป็นการใช้ในรูปแบบเอาใบมาต้ม แล้วก็ดื่มน้ำรับประทาน แต่เนื่องจากมีการศึกษาที่พบว่า ฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรที่มีสารสำคัญอยู่หลายตัว และสารสำคัญที่มีคนศึกษามากที่สุดก็คือ สารแอนโดรกราโฟไลค์” (Andrographolide) ซึ่งสารตัวนี้จะมีผลให้ช่วยในการลดไข้ ต้านการอักเสบ แล้วก็ยับยั้งไวรัส จึงถูกนำมาใช้ตั้งแต่แก้อาการไข้หวัด ลดน้ำมูก ลดไข้ ลดอาการเจ็บคอ ปวดเมื่อยเนื้อตัว

ฟ้าทะลายโจรมีกี่รูปแบบ

สิ่งที่สำคัญก็คือ เมื่อพบว่ามีการยับยั้งไวรัสได้ ก็เลยมีการสนใจใช้ในกรณีของโรคระบาด “โควิด-19” ดังนั้นในท้องตลาดบ้านเรา จึงมีฟ้าทะลายโจรให้เลือกซื้อได้อยู่ทั้งหมด 2 รูปแบบ คือ

1.ผงยาฟ้าทะลายโจร ขนาดบรรจุจะอยู่ที่ประมาณ 350-500 mg. ขนาดรับประทานก็จะแตกต่างกัน ซึ่งถ้าเป็นในรูปแบบนี้จะรับประทานค่อนข้างเยอะ

2.สารสกัดฟ้าทะลายโจร ตามท้องตลาดจะมีขนาดบรรจุจะอยู่ที่ประมาณ 10-20 mg. ขนาดรับประทานก็จะน้อยลงมาก เพราะฉะนั้น เราจำเป็นที่จะต้องสังเกตฉลากบนผลิตภัณฑ์ให้ดีทุกครั้งก่อนที่จะรับประทาน ว่าเป็นรูปแบบของสารสกัดหรือรูปแบบผงยา

ก่อนหน้านี้ “ฟ้าทะลายโจร” ถูกบรรจุให้ใช้ในการรักษาโรคเกี่ยวกับหวัดอยู่แล้ว และเนื่องจากเราพบว่า มันสามารถยับยั้งไวรัส เมื่อเข้าไปในร่างกายแล้วไม่ให้ขยายตัวแพร่พันธุ์ต่อไป ก็เลยมีการนำเอามาใช้ในการรักษา “โรคโควิด-19” แต่จะไม่ป้องกันการติดเชื้อ ก็เลยมีการนำเอา “สารสกัดแอนโดรกราโฟไลค์” (Andrographolide) เอามาใช้จริงในผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19

ฟ้าทะลายโจรกินยังไง

ในทางกรมการแพทย์แผนไทย แนะนำให้ใช้ฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 อยู่ 2 รูปแบบคือ

1.ผู้ป่วยติดเชื้อที่ไม่มีอาการ แนะนำให้ทานสารสกัดฟ้าทะลายโจร 60 มิลลิกรัมต่อวัน

2.กลุ่มที่มีอาการน้อย ขนาดที่ใช้จะสูงขึ้นกว่ากลุ่มที่ไม่มีอาการ คือ 180 มิลลิกรัมต่อวัน

ข้อสำคัญก็คือ การใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจร “สารสกัดแอนโดรกราโฟไลค์” (Andrographolide) เพื่อบรรเทาอาการของผู้ป่วยโควิด-19 ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม

ผลข้างเคียงของการใช้ฟ้าทะลายโจร (อาการแพ้ฟ้าทะลายโจร)

มีได้ตั้งแต่อาการไม่พึงประสงค์แบบไม่รุนแรงไปจนถึงอาการรุนแรง เช่น อาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน หรือถ่ายท้อง ถ้ามีอาการที่มากขึ้น ก็จะมีในเรื่องของอาการแพ้ยาที่รุนแรงมากขึ้น เช่น อาการหายใจไม่ออก ใจสั่น แน่นหน้าอก ปากบวม ตาบวม ซึ่งหากมีอาการตามนี้ ต้องหยุดการใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรทันที

ส่วนข้อห้ามข้อควรระวังในการใช้ฟ้าทะลายโจร โดยหลักสำคัญก็คือ กลุ่มผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวและต้องใช้ยาเป็นประจำ ซึ่งกลุ่มนี้ถ้ารับประทานฟ้าทะลายโจรร่วมเข้าไปด้วย จะทำให้เกิดอันตรกิริยาระหว่างยาสมุนไพรกับยาแผนปัจจุบันที่ทานอยู่เป็นประจำได้

การศึกษาในหลอดทดลอง พบชัดเจนว่าตัวฟ้าทะลายโจรแล้วก็ “สารสกัดแอนโดรกราโฟไลค์” ไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อ คือเชื้อสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ ดังนั้นวิธีการป้องกันที่ดีที่สุดสำหรับโควิด-19 ณเวลานี้ก็คือ

1.ให้รีบฉีดวัคซีนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันให้กับตัวเราเอง

2.ใส่แมสทุกครั้งที่อยู่ในที่ชุมชนหรือออกนอกบ้าน

3.ล้างมือบ่อย ๆ

4.Social distancing

ทั้ง 4 ข้อนี้คือ หลักสำคัญในการป้องกัน Covid-19 ไม่ใช่การกินฟ้าทะลายโจร

ขอบคุณที่มา : med.cmu.ac.th , ภาพปก : en.wikipedia.org